W sumie daje to kwotę blisko 9,567 miliarda aktywów polskiego systemu bankowego i kredytowego przy środkach bieżących w dyspozycji w wysokości 1,2 miliarda złotych. Przypominam, iż są to dane na 1 stycznia 1939 r. Przez następne 8 miesięcy dane te na pewno nie pogorszyły się, choćby ze względu na rozwój gospodarczy II RP. W pierwszym półroczu 1939 r. wiele zakładów przemysłowych wybudowanych w Polsce w poprzednich latach uzyskało maksymalne moce produkcyjne, koniunktura napędzała rynki w związku z czym i sytuacja banków była jeszcze lepsza.
Aby zaprezentować całościowy obraz polskiego systemu finansowego przeddzień wybuchu II Wojny Światowej nie sposób nie wspomnieć o zasobach finansow
ych zgromadzonych w bankach i kasach oszczędnościowych przez obywateli II RP. I tak według stanu na 1 stycznia 1939 r. w bankach w II RP było zgromadzonych na lokatach terminowych ponad 1,2 miliarda ówczesnych złotych. Natomiast na książeczkach oszczędnościowych zgromadzono w Pocztowej Kasie Oszczędnościowej (PKO) blisko 789 milionów złotych co przy ilości 3,406 milionach książeczek daje średni wkład w wysokości 232 złotych. W Komunalnych Kasach Oszczędnościowych obywatele II RP zgromadzili blisko 748 milionów złotych co przy ilości 1,766 milionach książeczek daje średni wkład w wysokości 426 złotych.
W sumie daje to kwotę 1,537 miliarda złotych zgromadzonych na wkładach oszczędnościowych w Polskich Kasach Oszczędnościowych (wg stanu na 1.01.1939 r.). Jest to kwota porównywalna z wysokością wkładów zgromadzonych w tym czasie we Włoszech (około 2 miliardów złotych). Wszystkie przytoczone powyżej liczby zostały przeze mnie zacytowane lub policzone na podstawie Małego Rocznika Statystycznego 1939 r. wydanego na
kładem Głównego Urzędu Statystycznego RP pod redakcją Edwarda Szturn de Sztrema.
Jak zaznaczyłem na wstępie. Po agresji hitlerowskiej na Polskę całość polskiego systemu bankowego i kredytowego została podporządkowana interesom gospodarczym Niemiec lub zlikwidowana. Aktywa i środki zgromadzone na rachunkach zostały skonfiskowane. Jeśli chodzi o depozyty obywateli i firm to zostały one bądź skonfiskowane, lub straciły na wartości w skutek wymiany pieniędzy na Reichsmarki na terenie Niemiec i tzw. „Młynarki” w Generalnym Gubernatorstwie. Podobnie stało się ze środkami pieniężnymi zgromadzonymi w polskich instytucjach finansowych na terenach opanowanych przez Sowietów. Przytoczone powyżej liczby najlepiej świadczą o tym, iż agresja hitlerowska na Polskę we wrześniu 1939 r. miała również silne podłoże ekonomiczne. Po prostu Polska w 1939 r. była na tyle zasobnym w środki finansowe krajem, iż jej podbój w realny sposób umożliwiał dalszą ekspansję na terenie Europy, w tym atak na Francję w 1940 r.
Na zakończenie chciałbym zaznaczyć, iż chociaż od zakończenia wojny upłynęło już ponad 66 lat nie powstało w Polsce żadne znaczące opracowanie naukowe, które chociaż w przybliżeniu szacowałoby skalę rabunku finansów Polski i jej obywateli w czasie II Wojny Światowej. A jak widać powyżej są to kwoty ogromne.
Krzysztof Kopeć
Świetny artykuł. Oby więcej tegu typu wpisów w Internecie.
A czy jest jakieś opracowanie nt. kredytów indywidualnych po 1939r.? Co z nimi się stało?
My nie potrafimy upomnieć się o swoje, a Żydzi z całego świata domagają się jak i od PRL-u w latach 80-tych, tak i od III-ej RP, swoich utraconych majątków. A za parę lat przyjmiemy Euro czyli byłą Markę niemiecką i z radości będziemy skakali jak nam zagra EBC z siedzibą w byłym budynku Bendesbank na swojej fujarce, bo podobno jest nam tak niezbędne, moim skromnym zdaniem tylko do dyktowania warunków i wskazywania miejsca w szeregu.
Fajny tekst. Niestety potwierdza tylko, że Polak przed szkodą i po szkodzie głupi.
I thank you humbly for sharing your wisodm JJWY
Piszesz o rzeczach nieznanych. Twoje teksty są dopracowane. Obyś miał rację. Pozdrawiam